
Yajin Aikin ASUU Ya Tsayar Da Ayyukan Ilimi a Manyan Makarantun Najeriya
Ayyukan karatu da koyarwa sun tsaya cik a yawancin jami’o’in gwamnati a fadin kasar Najeriya bayan kungiyar malaman jami’o’i ta kasa (ASUU) ta fara yajin aiki na makonni biyu a ranar Litinin, bayan karewar wa’adin gargadin da ta bai wa gwamnati.
Rahoton DAILY POST ya nuna cewa jami’o’i da dama sun bi umarnin yajin aiki baki ɗaya, lamarin da ya kawo cikas ga jarrabawar da ake gudanarwa a wasu jami’o’i.
Dalilin Yajin Aikin
Kungiyar ASUU ta bayyana cewa ta shiga wannan yajin ne saboda gwamnatin tarayya ta kasa aiwatar da yarjejeniyar da aka kulla tun 2009 bisa tsarin Nimi Briggs Committee (2021), da kuma kin sakin albashin watanni uku da rabi na malaman da aka rike saboda yajin aikin 2022.
Sauran bukatun sun haɗa da:
- Sakin albashin malaman sabatical, adjunct, da part-time.
- Biyan bashin kashi 25–35% na karin albashi na tsawon watanni 12.
- Kammala biyan kudaden da aka cire daga albashi kamar pension, check-off dues, da cooperative contributions.
- Karin kudin gyaran jami’o’in gwamnati (Revitalization Funds).
ASUU ta kuma gargadi mambobinta cewa duk wanda bai bi umarnin yajin ba zai fuskanci hukunci mai tsanani.
Jami’o’in da abin ya shafa
Rahotanni sun nuna cewa jami’o’in da suka rufe ayyukan sun haɗa da:
- Nasarawa State University, Keffi
- Federal University, Dutse
- University of Benin, Edo State
- University of Nigeria, Nsukka (UNN)
- University of Jos, Plateau State
A wasu jami’o’in kamar Bayero University Kano (BUK) da ATBU Bauchi, an kammala jarrabawar semester kafin yajin ya fara.
Ra’ayoyin Dalibai
Wani dalibi a Moses Adasu University, Makurdi, mai suna Joseph Adoyi, ya ce yajin ya lalata shirinsa na karatu:
“Ina tsammanin zan shiga mataki na uku cikin watanni uku, amma ga shi yanzu ASUU ta kawo cikas. Muna fatan wannan yajin ya ƙare cikin makonni biyu.”
Haka kuma wata daliba ta Federal University Dutse, Mary Ajegba, ta ce:
“Da ba saboda yajin aikin ba, da yanzu ina yin NYSC. Sai dai na san ba za su warware wannan batun cikin makonni biyu ba. Su kan yi haka ne duk lokacin da sabon gwamnati ta hau mulki.”
Martanin Gwamnati
Ministan Ilimi mai taimako, Dr. Tunji Alausa, ya bayyana cewa gwamnati ta riga ta ware ₦50 biliyan don biyan Earned Academic Allowances da kuma ₦150 biliyan a kasafin kudin 2025 domin bukatun jami’o’i.
Sai dai ASUU ta ce takardar da gwamnati ta gabatar musu “ba ta da alaka da batutuwan da aka tattauna”, musamman bangaren sharuddan aiki.
Gwamnati kuma ta umarci Vice Chancellors su aiwatar da manufar “No Work, No Pay” ga duk malaman da suka shiga yajin aiki.
ASUU ta ce tana shirye ta koma tattaunawa
Shugaban ASUU, Farfesa Chris Piwuna, ya ce kungiyar tana shirye ta koma tattaunawa da gwamnatin tarayya.
“Na samu kiran Alhaji Yayale Ahmed, shugaban tawagar gwamnati, kuma ya nuna shirin komawa tattaunawa. Haka ma Ministar Kwadago ta kira ni. ASUU tana nan a shirye don magance matsalar ta hanyar tattaunawa.”
Tasirin Yajin Aiki
- Jarrabawa sun tsaya a jami’o’i da dama.
- Dalibai da dama sun fara barin harabar jami’o’i.
- Harsashen karatun wasu ya lalace saboda tsayawar karatu.
Yajin aikin ASUU ya sake dawo da rudani a fannin ilimi a Najeriya, yayin da malaman jami’o’i ke bukatar gwamnati ta cika alkawuranta. Duk da shirin komawa tattaunawa, yanzu haka ɗalibai da malamai na cikin rashin tabbas game da makomar karatun su.