Najeriya ta yi asarar dala biliyan 1.4 a cikin shekaru 8 kan haramcin da CBN ta yi kan abubuwa 43 – Cardoso

Gwamnan babban bankin Najeriya, CBN, Olayemi Cardoso, ya yi asarar jimillar dalar Amurka biliyan 1.4 a cikin shekaru 8, sakamakon haramcin da CBN ta yi kan wasu abubuwa 43.

Cardoso ya bayyana hakan ne a wajen taron liyafar cin abinci na shekara-shekara karo na 58 da cibiyar Chartered Institute of Bankers of Nigeria (CIBN) ta shirya a Legas.

A cewarsa, ba a taba haramta shigo da su ko sayar da wadannan kayayyaki guda 43 a Najeriya ba.

Sai dai ya bayyana cewa babban bankin ya aiwatar da takunkumin hana shigo da wadannan kayayyaki daga kasashen waje.

Cardoso ya jaddada cewa, batun manufofin kasuwanci, musamman shigo da kayayyaki 43 da kuma sayar da su, yana cikin harkokin hukumomin kudi ne, ba CBN ba.

Wannan bambamcin a cewarsa yana da matukar muhimmanci domin ya fayyace cewa matakin da babban bankin kasar CBN ya dauka na dage takunkumin da aka sanya na musayar kudaden kasashen waje a kan wadannan kayayyaki ba yana nufin cin karo da ayyukan wasu hukumomin gwamnati ba ne.

Idan dai za a iya tunawa, CBN ya fitar da wata sanarwa a watan Yunin 2015, inda ya fitar da jerin sunayen kayayyakin da ake shigowa da su daga kasashen waje, wadanda ba za su cancanci samun kudaden musanya ba a kasuwar kudin Najeriya.

An sabunta jeri wanda asalinsa 41 ya haɗa da ƙarin abubuwa biyu.

Amma dai babban bankin na CBN a ranar 12 ga Oktoba, 2023, ya sanar da cewa ya dage dokar hana fitar da kudaden waje na shigo da shinkafa, da man kayan lambu, da kayayyakin kiwon kaji da sauran kayayyaki 43.

Cardoso ya ce, “Ku ba ni dama in ba da ƙarin haske kan batun abubuwa 43.

Babban bankin na CBN dai ya sanya takunkumin hana su shiga kasuwannin kasar waje.

“Duk da haka, waɗannan hane-hane sun haifar da ƙarin buƙatun musayar musayar waje a kasuwannin layi daya, wanda ya haifar da faɗuwar darajar canjin a wancan ɓangaren na kasuwar canjin kuɗi ta Najeriya tare da faɗaɗa ƙimar da ke tsakanin daidaici da kasuwar hukuma.

Cardoso ya ce, bincike ya nuna cewa, a tsawon lokacin da aka takaita kayyakin guda 43, an samu karuwar kaso 51.0 cikin 100 na kaucewa kasuwanci da masu shigo da kaya ke shiga kasuwar canji.

A cewarsa, wannan ya haifar da raguwar kudaden shiga na kusan dala biliyan 1.4, wato dala miliyan 275 a duk shekara, tsakanin shekarar 2015 zuwa 2019.

Cardoso ya kara da cewa kudaden shiga daga harajin kaya ya ragu daga kusan dala miliyan 920 a shekarar 2011 zuwa kusan dala miliyan 250 a shekarar 2017.

“A shekarar 2019, ainihin farashin kaya akan dala miliyan 320, amma shaidun karya sun nuna cewa an samu kusan dala miliyan 680 a cikin wannan shekarar,” in ji shi.

Ya kara da cewa, shaidun sun nuna cewa, takunkumin hana musaya na kasashen waje yana da illa ga gidajen Najeriya da kuma haifar da hauhawar farashin kayayyaki.

Cardoso ya ce rage takunkumin kasuwanci da haraji kan shinkafa, sukari, da alkama da kashi 50.0 cikin 100 ya dan yi tasiri ne kawai kan walwala, tare da samun ci gaba da kashi 0.8 cikin 100, sannan an samu raguwar kaso 0.4 cikin 100 na matsanancin talauci.

Cardoso ya yi bayanin cewa, alfanun da ake samu na samun riba ga jama’a a harkar kasuwanci ba ya nan, domin matsakaitan masana’antu a Nijeriya na biyan kashi 13.7 bisa 100 na kayayyakin da suke samarwa.

A cewar babban bankin na CBN, wannan matakin zai kara habaka hada-hadar kudi a kasuwar canji ta Najeriya da kuma shiga tsakani lokaci zuwa lokaci, inda ya kara da cewa ayyukan za su ragu yayin da kudaden ke kara inganta.