Kwanaki 17 bayan fitar da sabon takardun kudi na N200, N500 da N1,000 da Babban Bankin Najeriya (CBN) ya yi, miliyoyin ‘yan Najeriya ba su gani ko yin kasuwanci da takardun ba.
Jaridar Aminiya ta wallafa cewa a tattaunawa da ta yi da jama’a, a Abuja, Kano da Legas, na nuna damuwa kan karancin kudin da ake samu, musamman a wuraren da bankuna ke amfani da ATM.
Wannan damuwa dai na zuwa ne kasa da kwanaki 28 zuwa ranar 31 ga watan Junairu, wa’adin da CBN ya kayyade na cire tsoffin takardun kudin Naira.
Babban bankin na CBN ya gabatar da sabbin takardun kudin ne a ranar 15 ga watan Disamba, 2022, inda ya ce yana daga cikin matakan shawo kan hauhawar farashin kayayyaki, karkatar da kudaden waje wajen tsarin banki, yaki da cin hanci da rashawa da kuma hana biyan makudan kudade ga masu garkuwa da mutane da ‘yan fashi da sauransu.
Legas
Binciken da aka yi a na’urar ATM a fadin Legas ya nuna cewa ana ci gaba da raba tsofaffin takardun kudi.
Abokan ciniki da suka ziyarci wuraren da bankunan suka ziyarci kafin hutun sun kuma bayyana cewa an ba su tsofaffin takardun kudi. Daya daga cikinsu, Miss Iyanade Phillip ta ce, “An ba ni tsofaffin takardun kudi a bankin a ranar Alhamis, 29 ga watan Disamba. Sabbin takardun suna da karanci. Ban tabbata ba ko za su iya kiyayewa zuwa ranar 31 ga Janairu saboda babu bayanan.
An samu labari daga wasu ma’aikatan banki a Ojo da Ikeja da Agbara a jihohin Legas da Ogun cewa ba a ba su sabbin takardun kudi ba yayin da wasu ke cewa CBN na raba sabbin takardun kudi.
“Ba mu da wani sabon takardar kudi kuma ba mu raba ko daya a sati daya da ya gabata saboda CBN bai ba mu komai ba tun bayan da aka biya na karshe,” in ji wani ma’aikacin bankin Access a GRA Ikeja.
Wata ma’aikaciyar kamfanin Point of Sales (POS) a unguwar Ogba da ke Legas, Misis Zainab Ajibade, ta ce har yanzu tana ci gaba da karbar tsofaffin takardun ne saboda da kyar ake samun sabbin. Ta ce har yanzu bankuna suna ba su tsofaffin takardun kudi.
“Har yanzu suna ba mu tsofaffin takardun kudi kuma a wasu lokuta idan aka yi sa’a, za ku iya samun N2, 000 sababbin takardun kudi idan kuna cire N50, 000 ko N100,000 dangane da samuwa,” in ji ta. .
An kuma lura cewa yawancin kwastomomin da suka biya da tsabar kudi a manyan kantuna da shaguna a lokacin bukukuwan sun yi amfani da tsofaffin takardun kudi.
Duk da haka, Aminiya ta tattaro cewa masu safarar kudi na cin riba daga ‘yan takardun da aka sake tsarawa da ke yawo.
A wasu wuraren kuma, an biya Naira 10,000 a kan dam.
Ana siyar da dam din sabbin N200 N20,000 akan N30,000 yayin da N500 da N1,000 N50,000 da N100,000 ana siyar dasu akan N60,000 da N110,000 bi da bi.
Wani dan kasuwan da ya nemi a sakaya sunansa ya ce zargin ribarsu ce.
“Akwai sabbin bayanai kaɗan a kasuwa. Yana da wahala samun su a lokacin bukukuwan. Da mun sami babban riba idan akwai su. Mun kuma biya ‘yan sababbin takardun da muka samu don haka dole ne mu sanya cajin, ”in ji shi, tare da lura da cewa ba za su iya biyan bukatun abokan cinikinsu da ke son sabbin takardun kudi na bikin sabuwar shekara ba.
Abuja
Wasu daga cikin bankunan da wakilinmu ya ziyarta a Abuja sun nuna cewa har yanzu ba a shigar da sabbin takardun kudi na Naira a cikin injinan ATM ba.
Duk da cewa GTBank da ke Jabi yana da na’urorin ATM guda bakwai a kusa da shi, duk ba a raba sabbin takardun naira.
Yayin da wakilinmu ya ziyarci bankin jiya, wani jami’in tsaro ya ce har yanzu ba a cika mashin din sabbin takardun kudi ba.
Wani abokin ciniki na bankin, Danladi Isah, wanda ya janye daga daya daga cikin injinan, ya ce bai damu da irin kudin da ake da su ba.
Ya ce tunda har yanzu tsofaffin kudaden sun kasance doka, bai damu ba domin zai kashe kudaden da ya karba kafin tsarin CBN ya fara aiki.
Wani abokin ciniki, Philip Abu, ya ce yana da wahala a bankin da ya ziyarta yayin da kowa ke neman sabbin takardun kudi. “Abin da suka yi shi ne ba da wani yanki na N1,000 ga duk wanda ya janye; Har ma mun nemi a ba mu takardar Naira 500 amma sun ce ta kare.”
Haka lamarin ya kasance a bankin Zenith da ke Jabi inda aka ga mutanen da suka janye daga injinan sun tafi da tsofaffin takardun kudi na Naira 1,000.
Yayin da wani jami’in tsaro ya tabbatar da hakan, wani mai amfani da injin mai suna Paul Obinna, ya ce tunda har yanzu ana iya amfani da tsofaffin takardun kudi wajen yin ciniki, ba abin da zai ji tsoro saboda wasu ‘yan kudade ne ya zo ya cire.
“Mutanen da ke bukatar damuwa game da sabbin bayanan su ne wadanda ke yin manyan hada-hadar kasuwanci. A gare ni, idan na cire Naira 50,000, duk a cikin tsofaffin takardun kudi, zan kashe su kafin wa’adin ya fara aiki,” inji shi.
Sai dai wasu abokan huldar bankin sun ce jim kadan bayan kaddamar da ranar 15 ga watan Disamba, wasu bankunan sun fitar da wasu sabbin takardun kudi.
Halima Musa, wata kwastomar bankin Jaiz a Gwarinpa, Abuja, ta ce, “Na je na ciro Naira 50,000 daga bankin.
sun kara kashi biyu ne kawai na sabuwar takardar kudin N1,000.”
Kano
Haka kuma ana jin karancin takardun kudin a Kano. Wasu mazauna da ke amfani da na’urorin ATM akai-akai sun ce har yanzu ba su ba da sabbin bayanan ba.
Hakazalika, waɗanda ke tallafawa PoS da masu aiki sun bayyana ra’ayi iri ɗaya.
Audun Ghali dan kasuwa ne a kasuwar abinci ta Singer kuma ya ce: “Na je ATM kusan sau 10 tun lokacin da aka fitar da sabbin takardun amma duk da haka bai iya ba da ko da N500 ko N500 na sabbin kudin ba.
“Wurin da mutum zai iya samun kudi shi ne a banki idan ka ciro makudan kudade. Ko da hakan ne kawai idan kuna da kyakkyawar dangantaka da ma’aikatan banki, “in ji Ghali.
Wani mazaunin garin, Nazifi Sani, ya ce da sanyin safiyar ranar Litinin ya ciro Naira 70,000 a na’urar ATM, amma duk tsofaffin takardun kudi ne.
“A gaskiya, sun ba ni sababbin takardun kudi amma tsohuwar sigar ce, ba sababbi ba.”
Alhaji Nuhu Danliti, wanda shi ma dan kasuwa ne, ya ce a karo na karshe da ya cire kudi daga bankin ya samu kusan kashi biyu cikin dari na sabbin takardun kudi daga cikin kudaden. Ya kuma ce abokin nasa ya samu N300,000 lokacin da ya cire Naira miliyan daya a bankin.
“Na kasance ina yin ciniki da yawa a matsayina na dan kasuwa amma na samu kudin sau daya daga banki. Ga ATMs, ba ma a can. Ban taba ganin wanda ya samu sabbin takardun naira daga can ba. Na ciro N500,000 daga banki kuma sun ba da kashi 2%. Abokina kuma ya samu N300,000 cikin Naira miliyan daya. A lokacin ne kawai na sami sabbin takardun naira. Kuma in gaya muku gaskiya, ba su da inganci. Wasu ma suna kin shi,” inji shi.
Jibrin Aminu, wanda ke gudanar da wata cibiyar kasuwanci da ta hada da na’urar PoS, ya ce sau daya ne ya ga sabbin takardun naira kuma wani abokin ciniki ne ya kawo shi ya aika wa ‘yan uwansa kudi.
Ya ce duk da cewa yana karba da aika kudi, amma ba ya samun sabbin takardun kudi daga bankin ko kuma wadanda ke zuwa neman canja wuri.
A makon da ya gabata ne CBN a wata sanarwar da ya fitar ta ba da tabbacin cewa “Nau’in Naira 200 da N500 da kuma N1,000 na yanzu za su rika yawo kafada da kafada da takardun kudin da aka sake fasalin har zuwa ranar 31 ga watan Junairu, 2023, lokacin da za a cire kudaden da ake amfani da su a yanzu kuma a daina zama doka. m.
“Bayanan banki na yanzu suna ci gaba da zama doka har zuwa ranar 31 ga Janairu kuma bai kamata a yi watsi da su a matsayin hanyar musayar kayayyaki da ayyuka ba.”
CBN ya kuma jaddada cewa ba za a yi karin wa’adi ba bayan wa’adin ranar 31 ga watan Janairun 2023. Ya ce: “Ba za a kara wa’adin ba, don haka ana shawartar ‘yan kasa da su tabbatar sun ajiye dukkan takardun kudin da ke hannunsu na N200, N500 da N1,000 kafin wa’adin ranar 31 ga Janairu, 2023.”
A ranar 22 ga watan Disamba, 2022, mataimakiyar gwamnan babban bankin Najeriya CBN, Aisha Ahmad, yayin da take yiwa majalisar wakilai karin bayani a madadin gwamnan babban bankin, Godwin Emefiele, ta ce bankin ya ba da odar naira miliyan 500.
Duk da haka, ba ta bayyana adadin kuɗin da waɗannan bayanan suka yi ba.
“Ba zan iya raba hakan ba a yanzu, don kawai ina son bayar da cikakken adadi,” Ahmad ya amsa tambayoyin ‘yan majalisar.
Kokarin samun sabbin bayanai daga CBN bai yi nasara ba domin mai magana da yawun, Osita Nwanisobi, bai amsa tambayoyin da aka yi masa jiya ba saboda hutun jama’a.